به گزارش روابط عمومی مرکز آموزش بازرگانی :
مبحث رفتار مصرف کننده زمینه گسترده ای را پوشش می دهد: رفتار مصرف کننده به معنای مطالعه فرآیندهای مربوط به انتخاب، خرید، استفاده و یا دور انداختن (کنار گذاشتن) محصولات، خدمات، افکار و یا تجارب از سوی افراد برای برطرف کردن نیازها و امیال است. مشتریان شکلهای مختلفی دارند، از یک کودک 8 ساله گرفته که از مادرش برای خرید یک عروسک تقاضا می کند، تا مدیر یک شرکت بزرگ که در مورد یک سیستم کامپیوتری چند میلیون تومانی تصمیم می گیرد. اقلامی که ما مصرف می کنیم، شامل هرچیزی می تواند باشد از کنسرو نخود فرنگی گرفته تا یک پکیج آموزش نرم افزار اکسل. نیازها و امیالی که باید برآورده شوند، از گرسنگی و تشنگی، تا موقعیت و یاحتی خشنودی معنوی را شامل می شوند. افراد ممکن است در باره محدوده وسیعی از محصولات اشتیاق نشان می دهند. برای مثال ، شاید شما از طرفداران مدل های کمیاب کفشهای اسپورت باشید و سالها را نه حسب سال که بر اساس نمونه های کفش یک برند خاص اندازه گیری می کنید.
مصرف کنندگان بازیگران صحنه بازار هستند
در دیدگاه جامعه شناختی در نظریه ایفای نقش گفته می شود که قسمت زیادی از رفتار مصرف کننده شبیه بازی کردن در یک نمایش است. همانند یک نمایش هر مصرف کننده دارای متن ، گریم و لباس های ویژه ای است که برای یک اجرای خوب ضرورت دارد. از آنجا که افراد نقش های مختلف متعددی اجرا می کنند، بنابراین ، گاهی اوقات بسته به نمایشی که در آن بازی می کنند، تصمیمات مصرفی خود را تغییر دهند. معیارهای که دریک نقش خود برای ارزیابی محصولات و خدمات به کار می برند ممکن است با نقش های دیگرشان کاملا متفاوت باشد.
رفتار مصرف کننده یک فرآیند است
در مراحل اولیه تکامل این رشته غالبا محققان تحت عنوان رفتار خرید از آن یاد می کردند که نشان دهنده تاکید بر تعامل بین مصرف کننده و تولید کنندگان در زمان خرید بود. امروزه بیشتر بازاریابان متوجه این مطلب شده اند که رفتار مصرف کننده فقط آن چیزی نیست که در زمان پرداخت پول از سوی خریدار یا تحویل کارت اعتباری اش و دریافت کالا یا خدمت در عوض آن اتفاق می افتد بلکه در حقیقت یک فرآیند مداوم است
تبادل (مبادله) یعنی رفتار متقابلی که در آن دو یا چند شخص یا سازمان چیزی ارزشمند را معامله می کنند، یک بخش لاینفک بازاریابی محسوب می شود. گرچه تبادل همچنان بخش جدایی ناپذیری از رفتار مصرف کننده را تشکیل میدهد، ولی در نگاه گسترده ، بر کل فرآیند مصرف تاکید می شود، که شامل مسائلی است که قبل ، حین و پس از خرید بر مصرف کننده تاثیر می گذارند.
رفتار مصرف کننده مشتمل بر عوامل فعال بسیار متفاوتی است
در بسیاری از موارد افراد مختلفی در این سلسله رویدادها دخیل هستند. خریدار (Purchaser) و استفاده کننده ی (User) یک محصول ممکن است یک نفر نباشد. به عبارت دیگر یک فرد ممکن است به عنوان تاثیر گذار عمل کند و در جهت موافق یا مخالف برخی از محصولات توصیه هایی ارائه کند بدون آنکه واقعا خودش آنها را بخرد ومصرف کنندگان ممکن است به صورت سازمان یا گروه باشند. یک یا چند نفر ممکن است تصمیمات مربوط به خرید محصولاتی را بگیرند که تعداد زیادی از آن استفاده کنند. برای مثال زمانی که یک عامل خرید محصولاتی مصرفی اداری یک شرکت را سفارش می دهند. در موقعیت های سازمانی دیگر، گروه بزرگی از افراد برای خرید ممکن است تصمیم بگیرند. به عنوان مثال، حسابداران شرکت، طراحان، مهندسان، کارکنان فروش و غیره که همه آنها در مراحل مختلف فرآیند مصرف حق اظهار نظر خواهند داشت. یک نوع مهم سازمان خانواده است، که در آن اعضای مختلف خانواده نقش های محوری را برای تصمیم گیری مربوط به محصولات و خدماتی که استفاده خواهند کرد، برعهده دارند.
