برای نخستین بار نحوه صادرات فرآورده‌های نفتی به فعالین اقتصادی آموزش داده می‌شود

به گزارش مرکز آموزش بازرگانی به نقل از محمد صالحی فر دبیر علمی فرآورده‌های نفتی مرکز آموزش بازرگانی وزارت صمت در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری برنا، ضمن بیان این موضوع به تشریح جزئیات دوره آموزشی صادرات فرآورده‌های نفتی و مزایای آن برای تجار و بازرگانان حوزه انرژی و سایر علاقه‌مندان پرداخت.

معاون اسبق عملیات و نظارت بر بازار بورس انرژی ایران در پاسخ به این سوال که حوزه صادرات فرآورده‌های نفتی و گازی چقدر نیاز به آموزش دارد؟ گفت: حوزه انرژی در کشور ما به عنوان یک مزیت اقتصادی مطلق نقش بسیار مهمی را در توسعه اقتصادی کشور ایفا می‌نماید و این موضوع شامل زیر ساخت‌های غنی موجود در صنعت پالایشگاهی و پتروشیمی کشور می‌باشد.

وی افزود: وقتی در مورد فرآورده‌های نفتی صحبت می‌کنیم، به طور خاص منظورمان فرآورده‌های اصلی و ویژه نفت خام است که براساس قوانین بالادستی، پنج فرآورده اصلی شامل بنزین، گازوئیل، نفت کوره، نفت سفید و گاز مایع از یک سو و طیف متنوعی از فرآورده‌های ویژه نفتی از سوی دیگر، دربرگیرنده محصولات تولیدی در این صنعت می‌باشند که تولید این محصولات مرهون فعالیت و عملیات شرکت‌های پالایش نفت در کشور است.

این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه به لحاظ خوراک و محصولات نهایی تولیدی در پالایشگاه‌ها پتانسیل و جایگاه بسیار بالایی در صادرات فرآورده‌های نفتی دراختیار داریم، گفت: هنگامی که از مزیت اقتصادی انرژی در کشور صحبت می‌کنیم، مولفه‌های منحصربفردی مانند گردش مالی بالا، ظرفیت قابل توجه در افزایش صادرات و نقش بسیار مهم صنعت پالایش نفت در ارزآوری بروز و ظهور می‌یابد؛ ضمن اینکه کشور ما به لحاظ جغرافیایی نیز از جایگاه استراتژیکی برخوردار است و طیف متنوعی از کشور‌های مصرف کننده فرآورده‌های نفتی در نزدیکی ما قراردارند که همین موضوع موجب میگردد توجه ما به این صنعت و توانمندی موجود در آن بیش از پیش جلب شود.

این کارشناس ارشد اقتصاد انرژی با اشاره به اینکه درحال حاضر از عراق و ترکیه تا ارمنستان و ترکمنستان و کشور‌های آسیای میانه (CIS) و کشور‌های پاکستان و افغانستان، هندوستان، چین و امارات متحده عربی، همگی متقاضی محصولات تولیدی شرکت‌های پالایش نفت کشور می‌باشند، تصریح کرد: نقش کم نظیر ایران در حوزه تامین انرژی در منطقه بسیار قابل ملاحظه است و توجه به صادرات فرآورده‌های نفتی تولیدی در این صنعت میتواند به عنوان موتور پیشران اقتصادی، دستیابی به اهداف توسعه اقتصادی کشور را با سرعت بیشتری فراهم آورد.

وی ضرورت این دوره را مورد اشاره قرار داده و بیان کرد: به طور سنتی حوزه انرژی و نفت در کشور ما دولتی بوده و به مرور زمان و با اجرایی نمودن اصل ۴۴ قانون اساسی و افزایش حمایت از بخش خصوصی، فعالیت شرکت‌های خصوصی در این صنعت نیز آغاز شد و درحال حاضر پتانسیل خوبی در این بخش اقتصادی کشور وجود دارد. اما جای کار زیادی دارد و اگر تقسیم بندی کنیم، بخش عمده‌ای از این صنعت دراختیار دولت است و به همین دلیل ورود شرکت‌های خصوصی در این حوزه باعث می‌شود تحرک و پویایی خاصی به این حوزه تزریق شود و این تحرک و پویایی موجب می‌شود حوزه فروش و بازرگانی اهمیت بیشتری پیدا کند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: در شرایط فعلی بحث ارزآوری و صادرات در اولویت امور اقتصادی است و به همین دلیل هرچه دانش بخش خصوصی در حوزه صادرات فرآورده‌های نفتی و قوانین و مقررات مرتبط با آن افزایش پیدا کند، تاثیر مستقیمی بر افزایش فروش و بازگشت ارز حاصل از صادرات و افزایش درآمد‌های کشور خواهد داشت و همه این‌ها به رشد بیشتر اقتصاد کشور کمک می‌کند و می‌تواند به رفع مشکلات حاصل از تحریم‌های اقتصادی کمک کند.

وی با بیان اینکه بخش خصوصی فعال در صنعت پالایش نفت درحال حاضر با چالش‌های زیادی دست و پنجه نرم می‌کند، تصریح کرد: اگر بخواهیم دسته بندی کنیم، بخشی از چالش‌ها در سطح داخل کشور است که از طریق ارتقای سطح تعامل با بخش قانونگذاری، افزایش دانش تخصصی و شناخت گلوگاه‌های مقرراتی و قانونی میتوان اقدام به رفع آن‌ها نمود. همچنین برخی از امور صادرات فرآورده‌های نفتی مانند امور گمرکی، عملیات بورس، سامانه‌های نظارتی، رفع تعهد ارزی و زیرساخت‌های لجستیک نیازمند آموزش تخصصی نیروی انسانی دارد و الان که این فضا مهیا شده، میتوان از بستر ایجاد شده استفاده و بهره برداری لازم را نمود.

وی با تاکید بر اینکه ورود به بازار‌های بین المللی ادبیات تجاری خاص خود را دارد، تصریح کرد:این ادبیات باید اول آموخته شود و با تمرین‌های زیاد تبدیل به مهارت شود و نهایتا مهارت کسب شده به منصه ظهور و سودآوری برسد. جالب اینجاست که اگرچه ادبیات تجارت در مفهوم عام یکسان است، اما ادبیات تخصصی تجارت فرآورده‌های نفتی در هر کشور متناسب با زیرساختها، کالاها، تجار، تعاملات پولی و مالی و نیاز‌های آن کشور متفاوت است، به بیان دیگر، مولفه‌های تجاری شما در تجارت و کسب و کاری که در شرق ایران (پاکستان و افغانستان) انجام می‌دهید با تجارت در چین و هندوستان و امارات متفاوت است و به همین دلیل، یکی از گلوگاه‌های مهم، یادگیری این ادبیات است، چون این بخش خاص از تجارت بین الملل نیاز به شناخت فنی کافی دارد و شامل شناخت محصول، بازار هدف و بازیگران فعال منطقه‌ای و نحوه تعامل با آن‌ها از لحاظ مالی می‌شود.

صالحی فر افزود: ورای این موضوع، مباحث فنی مربوط به هر فرآورده (کالا) نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. باتوجه به تنوع محصولات تولیدی و تاثیر پذیری فرآورده‌های نفتی از شرایط محیطی، شرایط ذخیره سازی، حمل و نقل و ...، در هر کشور به عنوان یک بازار هدف بالقوه، با شرایط عملیاتی و مالی خاصی مواجه هستیم. برای مثال بازار کشوری مثل پاکستان یا افغانستان در حوزه کالای گازمایع شرایط بسیار مطلوبی برای صادرکنندگان ما دارد، درحالیکه در مورد کشور امارات، موضوع ذخیره سازی و بلندینگ (اختلاط یا ترکیب محصولات) اهمیت بیشتری دارد و حجم بالایی از تولید داخل می‌تواند در کشور‌های امارات یا عمان ذخیره سازی و بعد بِلند شده و سپس صادرات مجدد انجام شود. در همین راستا مرکز آموزش بازرگانی با تاسیس گروه تجارت فرآورده‌های نفتی و دعوت از برترین متخصصین این حوزه برای نخستین بار اقدام به تدوین دوره آموزشی صادرات فرآورده‌های نفتی نموده است و دوره مذکور در بهار سال آینده در این مرکز برگزار خواهد شد.